sexta-feira, 19 de agosto de 2011

Tanba DEBITUS Familia Nian, Mari Alkatiri Hatete : “Xanana La Halo Konstituisaun” tanba laos Matenek – Hau ho Lu-Olo mak Matenek


Problema Belak Fuel, hanesan razaun Mari hakarak Fretilin Manaan


Radio Liberdae: Kinta, 18 Agustu 2011

Dili-Sekretariu Jeral Partidu FRETILIN Mari Alkatiri hateten Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmao Beikten no laos nian mak halo Konstituisaun Republika Demokratika Timor-Leste. Konstituisaun ne’e Mari ho Lu-Olo mak halo tanba sira mak hatene lei.

“Konstituisaun RDTL ne’e ami na’in rua Prezidente Lu-Olo maka halo. La’os xanana mak halo, tanba ne’e maka sira komesa halo propaganda dehan Mari Alkatiri la matenek halo lei, maibe Xanana Gusmao mak la halo lei, tanba nia uza lei mos la hatene.

“Hau dehan nia (Xanana) beikten, nia laos matenek tanba mos hatutan deit funu ne’e to’o remata,” laos autor principal. Mari tenik.

Mari deklara kestaun ne’e iha kampania ikus ba eleisaun direta FRETILIN iha Kampo Demokrasia, Dili, Kuarta (17/8), relasiona ho interpertasaun konstituisaun iha 2007 ne’ebe partidu ne’ebe manan lakonsege governa maibe partidu ne’ebe lakon maka governa fali nasaun. Kuando kestioana katak, nusa Fretilin la lori kestaun ne ba Tribunal tanba ne presidente Ramos-Horta mak deside tuir artigo 106 Konstituisaun nian, Mari nonok deit, la dehan buat ida.

Mari mos esplika konstituisaun ne’ebe aprova iha tinan 2002 ne’e iha ema ida mak inan aman moris iha Timor Leste iha direitu atu sai sidadaun Timor, maibe la’os konstituisaun ho lei maka halo sidadaun ida sai patriota. “Tanba ne mak hau dehan Xanana beikten”.

“Ita hakarak povu ne’e moris, tanba susar iha tinan barak nia laran, iha sentidu de patria, sira sei hetan oportunidade atu partisipa hametin tan sentidu patria no patriotizmu iha rai ida ne’e.” Alkatiri hatutan.

Iha oportunidade ne’e nia dehan komprimisio ne’ebe hahu husi edukasaun ne’ebe di’ak no bele lori povu aileba nia oan atu sai doutor no sai enzineiru iha nasaun Timor Leste, tanba ne’e tuir nia, FRETILIN fila ba iha Governu sei kontinua politika ne’ebe halo ba Timor oan ne’ebe barak sai ona doutor iha nasaun ne’e.

Nia hatutan FRETILIN mos hakarak hadi’ak sistema saude iha nasaun Timor Leste ne’ebe ohin loron iha ospital rasik laiha aimoruk,” komprimisio mak ita presiza hadiak liu edukasaun no sitema saude ne’ebe di’ak no presiza atu hanorin sentidu patria ba professional Saude sira,” nia esplika.

Entertantu, Prezidente Partidu FRETILIN Francisco Guterres Lu-Olo hatete komprimisio pakote ne’e mak atu hametin FRETILIN no hametin Demokrasia.

“Ami nain rua nia komprimisio mak hakarak hametin FRETILIN, hametin Demokrasia iha Nasaun Timor Leste no prepara Joventude FRETILIN ne’ebe sai hanesan lalenok iha partido laran hodi leno ba liur, hodi nune’e hatudu ba Joventude Partidu sira seluk,” nia esklarese.

Lu-Olo hatutan, atu hametin FRETILIN iha futuru maka halo sira nain rua kandidata an iha eleisaun direta ba lideransa FRETILIN hodi lori Partidu ba oin.

“Ami nain rua hakarak atu lori partidu ne’e ba futuru mak halo ami sai kandidata an hodi hametin FRETILIN iha futuru,” nia haklaken.

Problema Belak Fuel

Iha problema  boot ida mak agora Fretilin hasoru hela. Desde governo AMP kaer ukun iha 2007, Governo ne mos la-hanaruk kontratu BELAK FUEL nebe durante Mari Alkatiri ukun nia fo tomak poder ba komapnhia ne hodi mina EDTL/Elektricidade ).

Tanba la hanaruk kontratu, BELAK FUEL nebe nia nain mak JAFAR BIN AHMUDE ALKATIRI (Mari Alkatiri nia maun rasik nebe uluk nia foti sai embaxador ba Malaysia), labele selu nia dividas/tusan iha banku nebe agora sae ona to besik $5 juta dollar (five million). Problema ne agora halo familia Alkatiri susar tanba difisil atu bele rezolve.

Tuir analista sira iha Dili, razaun ida Mari Alkatiri hakarak lolos atu ajuda nia maun selu tusan ne, katak tenki fila fali ba poder.

Tanba ne mak agora Mari Alkatiri esforsa makaas, taka dalan ba ema hotu iha Fretilin nia laran atu labele kandidata aan ba Sekjen ho Presidente Fretilin, hodi bele loke dalan nia, nudar sekretario jeneral Fretilin, atu sai Primeiro Ministro iha futuru.


Tuir informasaun hosi fontes nebe lakoi temi naran, Mari promote ba nia maun Jafar Bin Amude Alkatiri katak se nia konsegue fila ba poder (sai PM ka Ministri Rekursus Naturais) nia sei entrega fali kontratu Mina ba Belak Fuel. Red

VPM Jose Luis: Estadu Ne’ebé Forte, Estadu Ne’ebé iha Rekursu Umanu

Estadu ne’ebé forte maka estadu ne’ebé iha rekursu umanu,” lia hirak ne’e hato’o hosi Vice Primeiru Ministru José Luis Guterres iha seremonia graduasaun ba Finalista Universidade Nasional Timor Lorosa’e iha Centro Convensaun Dili, Kinta ne’e (18/08) Jose Luis konsidera hatete atu hadia ita nia sistema edukasaun, ida ne’e asuntu importante ba governu tomak, maibe tenke lori tempu.

“Tamba ne’e mos sei mosu informasaun ba ita nia sociedade no komunidade tomak kona ba problema edukasaun, Ita hotu komprende katak buat sira ne’e mosu tamba ita iha hela fase bo’ot ida prosesu rekonstrusaun estadu, Ita presija lori tempu hodi hakotu buat hotu ne’ebé ita mehi inkluindo sistema edukasaun ne’ebé diak no adekuadu,” katak VPM ne’e. Na hatutan “tuir ita nia kapasidade rasik no rekursu umanu ne’ebé ita iha no laiha ema iha rai seluk atu mai ajuda ita iha rai laran.” Nia kongratula mos ba igreja Katolika ne’ebé durante ne’e implementa sistema edukasuan diak iha Timor Leste.

Alein de ne’e Vice PM mos espresa katak “hau hakarak tebes kongratula Dosente, Dekanu no ita nia inan aman sira, Ohin loron 18/08 ita marka tan osan mean ba ita Timor Leste hotu nia historia katak ema ida hosi familia ida-idak iha rai ida ne’e kompleta kursu iha nivel universidade, ne’ebé ohin ho sentimentu orgulho ba familia ne’ebé aumenta tan ema ida matenek iha familia ida ka barak iha ita nia sociedade tomak .”

“Ne’ebé orgulho ne’e ba Timor tomak,” dehan VPM José Luis. Ne’ebé ho graduasaun ne’e mos mosu dezafiu bo’ot, ne’ebé graduadu ida-idak iha grande opurtunidade oinsa atu buka serbisu i serbi diak liu ba ita nia rain,taka José Luis Guterres. Iha fatin hanesan Reitor UNTL Aurelio Guterres hateten “ hau nia parabens ba meta ne’ebé imi alkansa , sucesu ba imi ida-idak, imi nia kareira professional ne’ebé imi mehi sai realidade.(TE)